Activiteiten Bavo-school

Schooljaar 2007-2008

Inleiding

Afgelopen schooljaar heeft de Historische Vereniging Haerlem op de BAVO-school in de groepen 7 en 8 aan de hand van de actualiteit aandacht besteed aan de thema's respect en verdraagzaamheid door met de kinderen op verschillende manieren deze onderwerpen te bespreken.

Oorlogen in de wereld en ruzies op het speelplein, vrede op aarde en elkaar helpen in de klas, schelden en praten, haat en liefde, een broertje dat wordt geboren en een kind dat sterft door oorlogsgeweld; het zijn alledaagse beelden en emoties waar de kinderen via de krant, op school, internet en televisie mee te maken krijgen. In het afgelopen schooljaar hebben we de kinderen uitgedaagd om hier meer over na te denken en er met elkaar over te praten.

 

Wat hebben we gedaan?....

  1. Kidsweek

    De school heeft een abonnement op een krant speciaal voor kinderen: Kidsweek. Belangrijke artikelen uit de actualiteit zijn uitgeknipt en door de kinderen besproken. Het idee was om deze artikelen te bewaren om er later bijvoorbeeld een toneelstuk of een gedicht van te maken en op te voeren op het grasveld bij het monument van de "Treurende Vrouw" tegenover de school tijdens de dodenherdenking. Vanwege de lange mei-vakantie en de afwezigheid van de kinderen heeft dit laatste niet plaats gevonden.

  2. Wereldgodsdiensten

    Gedurende het jaar hebben we de leerlingen vier wereldgodsdiensten aangeboden, te weten het christendom, het jodendom, het boedisme en de islam. De kinderen zijn per godsdienst naar het betreffende gebedshuis geweest (resp. de kathedraal Sint Bavo aan de Westergracht, de synagoge aan het Kenaupark, een hindoetempel in Amsterdam Zuid-Oost en de moskee aan 't Krogt in het centrum van Haarlem).

    Op basis van hun bezoeken aan de gebedshuizen, informatie van internet en familie en uit kranten hebben de kinderen vier presentaties gehouden over de verschillende geloven in aanwezigheid van drie van de vier voorgangers. Daarbij zijn de feestdagen, de gebedshuizen, de ontstaansgeschiedenis, de leiders in het geloof, bijzondere kleding en gebruiken, de overeenkomsten en verschillen met andere geloven de revue gepasseerd. De presentaties werden ingeleid met een lied van de meiden uit de klas over vertrouwen en respect.

    Met de stelling "onbekend maakt onbemind" zijn de geloven benaderd. Want als je weet waarom iemand een keppeltje of een hoofddoekje draagt dan is het niet raar meer. Iets wat niet raar is roept ook geen vraagtekens of angst op. In tegendeel zelfs. De kinderen kregen èn hebben respect voor andere gebruiken en andere geloven. Het was een geslaagd project!

  3. Fotoproject

    gesprek met Hartendorf
    Bavoschool-leerlingen in gesprek met Bert Hartendorf

    In Haarlem staan nog enkele gebouwen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de Tweede Wereldoorlog. Of het was een plaats waar het verzet bijeen kwam, of een plek waar mensen ondergedoken hebben gezeten of waar illegale krantjes werden gedrukt of waar iets "bijzonders" is gebeurd. Deze gebouwen hebben centraal gestaan tijdens het fotoproject. Dit project is in belangrijke mate tot stand gekomen door de inzet van het Verzetsmuseum in de persoon van Bert Hartendorf en het is een samenwerkingsverband met het Noord-Hollands Archief (NHA) en de Historische Vereniging Haerlem.

    In het kort kwam deze activiteit er op neer dat 's ochtends de kinderen vanuit school een bezoek aan het NHA aan de Jansstraat hebben gebracht en daar inzage kregen in een dossier van een object dat in de Tweede Wereldoorlog een bepaalde rol heeft gespeeld. Het dossier bevatte foto's en een beschrijving van het object. Daarna hebben de kinderen, gewapend met een fotocamera, het gebouw bezocht en de huidige gebruikers geïnterviewd en foto's gemaakt. Foto's met hetzelfde camerastandpunt als de foto's die in het dossier zaten, want dan is de confrontatie tussen toen en nu het beste te zien.

    Op de vrijdag daarna hebben de kinderen een verslag en een werkstuk gemaakt waarbij de verschillen tussen vroeger en nu duidelijk werden en de verhalen van de inleiders zijn neergeslagen. De werkstukken zijn op de websites van het Noord-Hollands Archief en de Historische Vereniging Haerlem geplaatst.

    Het betrof de volgende objecten: de Lutherse Kerk, het Huis van Andriessen, het Rosenstock Huessy Huis, het stadion van HFC, het station Haarlem NS, het Corry ten Boom museum, de BAVO-school zelf en het rangeerterrein aan de Westergracht.

    Op bovenstaande wijze is de geschiedenis beeldend en interactief vormgegeven en is het thema WO II doorvertaald naar de lokale geschiedenis en geplaatst in een bredere context van respect en verdraagzaamheid. Ook dit was een geslaagd project.

 

Evaluatieve opmerking

De werkgroep Jeugd van de Historische Vereniging Haerlem organiseert nu al weer voor het zesde jaar activiteiten voor (basis)scholen. Wij bieden maatwerk voor de scholen. Dat betekent dat wij geen standaard programma op de " plank hebben liggen" maar in overleg met de docenten de algemene geschiedenis les op school vertalen naar de geschiedenis van Haarlem met concrete activiteiten en bezoeken aan locaties.

De samenwerking met het Verzetsmuseum was dit jaar bijzonder omdat wij gebruik hebben mogen maken van de contacten en netwerk van Bert Hartendorf. Dat heeft in het fotoproject een aantal bijzondere en unieke ontmoetingen voor de kinderen en begeleiders opgeleverd (een bevlogen en emotionele presentatie van Anne Hofte in het Huis van Andriessen, een net zo enthousiaste en indrukwekkende vertelling van de heer Wim Leenman in het Rosenstock Huessy Huis en een verhaal op een bijzondere locatie door Mevr. Alice Nederkoorn in de Lutherse Kerk). Op school door de docenten en door de leerlingen wordt dit maatwerk en de inzet van deze contacten op waarde geschat en bijzonder gewaardeerd. Voor ons een argument om geen standaardprogramma's te ontwikkelen en iedere keer te zoeken naar maatwerk en kansen.

 

Vervolg

Het plan is opgevat om een gedenksteen te laten plaatsen in het schoolgebouw van de BAVO-school aan de Westergracht, gelet op de rol die de school heeft gespeeld in WO II en de fusillade aan de overkant. Er kan voor en door de school een programma ontwikkeld worden, zodat de steen op 4 mei 2009 voorafgaand aan de dodenherdenking onthuld kan worden.

 


Bron: Werkgroep Jeugd van de Historische Vereniging Haerlem, in samenwerking met Stichting Haarlems Verzetsmuseum.
Tekst: Tanja Vanderaart-Overdevest